دعاوی کیفری در رابطه با فعلی است که دادگاه برای مرتکب آن مجازات تعیین کرده است، اما در دعاوی حقوقی دادگاه برای مرتکب مجازات تعیین نکرده و صرفا فرد را به انجام تکالیف قانونی خود ملزم می‌نماید.

طرح دعوای حقوقی می‌بایست حتما در ورقه مخصوصی به نام دادخواست انجام شود، اما اختلافات کیفری را می‌توان در کاغذهای سفید معمولی نوشت.

طرح بدوی شکایت کیفری در دادسرا انجام شده و پس از تکمیل تحقیقات در کلانتری (و دادسرا) در دادگاه عمومی مطرح می‌شود. اما دعاوی حقوقی در دادگاه حقوقی و یا شورای حل اختلاف مطرح می‌گردند.

در اختلافات کیفری ، شکایت کننده شاکی و کسی که از او شکایت می‌شود، مشتکی عنه (متهم) و موضوع پرونده اتهام نامیده می‌شود. اما در دعاوی حقوقی به شکایت کننده خواهان و طرف مقابل خوانده و موضوع دعوی خواسته گفته می‌شود.

برای دعوت کردن متهم به دادگاه از احضاریه و برای دعوت کردن خوانده از اخطاریه استفاده می‌شود.

هزینه‌های دادسری دعاوی حقوقی و اختلافات کیفری با یکدیگر متفاوت است.

در اختلافات کیفری در صورت عدم توجه متهم به احضاریه در وقت قانونی، با حکم جلب به اجبار به دادگستری برده می‌شود، اما در دعاوی حقوقی دادگاه منتظر خوانده نمانده و ممکن است حکم به نفع خواهان صادر گردد

در دعاوی حقوقی با رضایت خواهان پرونده مختومه می‌گردد. اما اکثریت اختلافات کیفری با رضایت شاکی متوقف نمی‌گردد و جنبه عمومی جرم باقی است.